راههایی برای افزایش ضریب هوشی کودکان
هوش کودک
بازی، عصب های مغز ، احساس امنیت، ضریب هوشی، موسیقی، عقل، حل مسئله، یادگیری، کلاس ورزش، مهارت های اجتماعی، بلوک سازی، بازی های کامپیوتری، تقویت مغز، بازی فکری، همه اینها حافظه هوش یک فرایند پویا است و مغز کودکان با تجربه کردن و تمرین رشد میکند؛ کار‌هایی که والدین به‌طور طبیعی انجام می‌دهند از جمله ارتباط چشمی، صحبت کردن، پاسخگویی به نیاز‌های کودک و… اولین تجربه های یادگیری اولیه برای کودکان است.
محبت و روابط عاطفی برای رشد فکری فرزند شما مهم است و کودکانی که احساس امنیت می‌کنند، مشتاق اکتشاف و اتفاقات جدید هستند اما تنها جوابگوی رشد طبیعی حافظه کودکان نیست.
شاید شما به عنوان والدین کودک پنج تا نه ساله فکر کنید، تمام تلاش خود را برای رشد ذهنی و هوش کودک خود انجام داده‌اید. از هنگام نوزادی برایشان کتاب خوانده‌اید، سرگرمی های فکری و اسباب بازیهای ذهنی به کودک خود آموزش داده اید ، آنها را به کتابخانه برده اید و اکنون هم در یک مدرسه خوب درس می‌خواند.
نکته جالب این است که پدر و مادر با تشویق هر گام کوچک کودک ، کمک بسزایی به خلاقیتهای بزرگتر کودک در آینده خواهند کرد. طبق تحقیقات انجام شده تحریکات و تشویق های ذهنی کودکان از سوی والدین نقشی بسیار مهم در تقویت هوش آنان دارد.
نقش پدر و مادر تنها به دوران کودکی و نوجوانی محدود نمی‌شود، زیرا فرزندان در جوانی و بزرگسالی هم به پشتیبان و راهنما و تشویق نیاز دارند. دانشمندان معتقدند که لزوما نیازی نیست که برای دستیابی به این هدف ، آموزشهای رسمی خاصی را برای کودک در پیش بگیریم
طبق تحقیقات انجام شده ژنتیک و محیط هر دو سهم بالایی در افزایش هوش کودک دارند.اما حتی اگر ژنتیک نقش اصلی در میزان بالا رفتن ضریب هوشی افراد داشته باشند، باز هم نمی‌‌توان تأثیر والدین را بر ذهن کودک انکار کرد. به ویژه در سالهای اول کودک ، در سنین نوزادی وقتی مغز هنوز در حال شکل‌گیری و تکامل است، توجهات والدین حتی اگر شرکت در بازی ساده‌ای چون دالی موشه باشد، به تقویت و ارتقای هوش کودک کمک میکند.
اهمیت تعالیم در دوران کودکی
کریگ رمی (CRAIG RAMEY) پروفسور روانشناسی کودک می‌‌گوید:
« واقعا لازم است والدین بدانند که چقدر گفته هایشان به فرزندان مهم و سرنوشت‌ساز است و کودک از سنین بسیار پایین و بدو تولد تحت تأثیر تربیت والدین قرار می گیرد.»
دو سال اول زندگی کودک به نوعی دوره طلایی رشد مغزی کودک نام گرفته است و این زمان دوران به وجود آمدن ارتباطات مغزی به حساب می‌آید. در سنین اولیه در مغز بیش از 300 تریلیون ارتباط وجود دارد و در همین زمان سلولهایی که هنوز مرتبط نشده‌اند و مورد استفاده قرار نگرفته‌اند غیر قابل استفاده می‌شوند.
به چشمان کودک نگاه کنید
چشمان نوزاد در شش هفتگی تا فاصله 17.5 سانتی متری متمرکز می‌شود و این دقیقا به اندازه فاصله‌‌ای است که شما کودک را جلوی خود گرفته اید. این عمل ارتباطات مغزی را به الگویی تشخیصی که با هر بار دیدن تقویت می‌شود تبدیل میکند.
با کودک حرف بزنید
به گفته دکتر هوتنلوچر «فرمانهای اولیه زبانی برای کودکان بسیار مهم‌اند. به این علت که زبان در موفقیت عملکرد ذهنی بسیار اهمیت دارد و هر درک از زبان تبدیل به توانایی کلامی و بیان صحیح لغات کمک میکند. دامنه لغات کودک بستگی مستقیم به میزان صحبت والدین در دو سال اول زندگی کودک دارد.»
کودک را با تشویق و حمایت کنجاو بار بیاورید
همزمان با رشد جسمانی کودک ، قدرت تفکر و اندیشه کودک در حال رشد و شکوفایی است. او از طریق تجربه اتفاقات جدید در زندگی دنیا را می‌شناسد و آن را کشف میکند. باید وجود سرشار از کنجکاوی کودکان را به سمت هدفمندانه ای ببریم. پدر و مادر با تشویق هر گام کوچک کودک ، کمک بزرگی به خلاقیتهای بزرگنر و رسیدن به اتفاقات جدید می کنند.
تشویق کنید وقتی کودکتان موفق می‌شود که برای اولین بار از فنجان آب بخورد و شما فریاد شادی سر می‌دهید، این عمل شما نه تنها او را خوشحال میکند، بلکه ارتباطات بین بخش درونی مغز او را که جایگاه احساسات است،با بخش کلی مغز تقویت می‌نماید. بین ده تا هجده ماهگی ارتباطات مغزی شکل می‌گیرد. برای مثال وقتی اولین گامهای او را تشویق می‌کنید، این عمل باعث خوشحالی او می‌شود و جریانی از مواد شیمیایی در مغز او آزاد می شود که این چرخه را تقویت میکند.
به توجهات خود نسبت به فرزندتان ادامه دهید هرگز توجه خود را از فرزندانتان دریغ نکنید به این علت که پیشرفت ذهنی و هوشی او در این سنین به پایان نمی‌‌رسد.
شبکه‌های عصبی ، بخصوص آنها که در بخش احساسات هستند تا سنین نوجوانی در حال توسعه‌اند. بنابراین با بالا رفتن سن به کتاب خواندن فرزندتان اهمیت بیشتری بدهید، او را در گفت و گوهای خانوادگی سهیم کنید، از او نظر بخواهید، و مشوقی مهربان برایش باشید.
برای اشیا اسم بگذارید
کودکان حتی قبل از آنکه بتوانند صحبت کنند، توانایی این را دارند که بسیاری اجسام مختلف و رنگها را درک کنند. در این سن اگر به او بگویید: «عروسک خرگوش صورتی ات را بیاور»، او دقیقا می‌داند این اسم متعلق به کدام اسباب بازی‌اش است. بنابراین یکی دیگر از وظایف والدین نامگذاری رنگها ، اندازه‌ها و شکلها برای تقویت درک کودک است.
راههایی برای افزایش ضریب هوشی کودکان
1.شرکت در کلاس‌های ورزش
ورزش کردن و جنب‌وجوش، رشد مغز کودک را تقویت میکند. در واقع هرگونه فعالیت بدنی، ترشح اندورفین در مغز کودک را افزایش داده که اندورفین‌ها باعث تقویت عملکرد و خروجی مغز می‌شوند.
2.یادگیری یک ساز موسیقی
موسیقی در رشد ذهنی کودک بسیار مؤثر است و دنیایی فراتر از ریتم و ملودی به کودک می‌آموزد. دانشمندان معتقدند تآموزش سرودهای گروهی و نواختن پیانو برای کودکان سه ساله به مرور زمان باعث تقویت قدرت استدلال می‌شود. کودکانی که تعلیم موسیقی دیده اند در ترکیب و ساخت پازل در مقایسه با بچه‌هایی که تمرین موسیقی نداشته‌اند، دقیق‌تر و سریع‌تر هستند و در درک مفاهیم و مسایل ریاضی موفق‌‌ترند چون کودک در خلال نواختن و یادگیری موسیقی قوه تفکر خود را به کار می‌اندازد.
موسیقی سه بخش مهم از وجود کودک یعنی عقل، احساس و جسم را به تکاپو و حرکت می‌اندازد.
3.بازی، هوش کودک بلوک سازی
بازی های فکری مانند جنگا نه تنها برای کودکان بلکه برای بزرگسالان هم سرگرم‌کننده و مفید است. این بازی که با ۵۴ بلوک چوبی انجام می‌شود، که باید بلوک های چوبی را بصورت منظم روی هم قرار دهید. این بازی دو یا چندنفره می باشد که در هر نوبت یک نفر از بازیکنان باید یکی از بلوک ها را بیرون کشیده و بالای برج قرار دهد . بازیکنان باید با دقت و تمرکز این کار را انجام دهند ضمن اینکه در انتخاب بلوک دقت نمایند و بلوکی را بردارند که سبب سست شدن پایه برج و در نتیجه باختن حریف در مرحله بعد شود. جنگا به تمرین بدنی و توجه بالایی نیاز دارد و به همین منظور عملکرد مغز کودکان را بهبود می‌بخشد.
4. به چالش کشیدن ذهن
حافظه فرزندتان را به چالش بکشید.به عنوان مثال بعد از اینکه کتابی را می خواند از او بخواهید که داستان را به زبان خودش برایتان تعریف کند و یا با استفاده از حلقه‌های میوه یا مهره‌های رنگی، شکل هایی را ایجاد کند و با آنها بازی بسازد ، سپس آنها را به هم بریزید و ببینید که آیا کودکتان میتواند آنها را از نو بسازد. این نوع بازی ها باعث قوی‌تر شدن حافظه کلامی و دیداری فرزند شما می‌شوند.
5.برایش کتاب بخوانید
روش کتاب خوانی، بارها امتحانش را پس داده؛ اگرچه ممکن است گاهی در روند پرشتاب گرایش به شیوه‌های جدید، کم‌اهمیت تلقی شده باشد. با وجود این، کتاب خواندن مطمئن‌ترین و در عین حال، ارزان‌ترین راه برای ارتقای یادگیری و رشد ذهنی و ادراکی کودکان در سنین مختلف است. در نتیجه، از همان سال های نخست زندگی، برای کودکتان کتاب بخوانید و وقتی بزرگتر شد، او را عضو کتابخانه کنید و قفسه‌های خانه را هم همیشه پر از کتاب نگه دارید و خودتان هم حتما کتاب بخوانید چون والدین الگو برای فرزندانشان هستند.
6.صبحانه را حتما در مهم ترین برنامه غذایی کودک بگذارید
طبق تحقیقاتی که درسال 1970 انجام شده ، ثابت کرده که خوردن صبحانه در تقویت حافظه، افزایش قدرت تمرکز و یادگیری، نقش بسیار مهمی دارد. کودکانی که صبحانه نمی‌خورند، در مقایسه با کودکانی که روز را با یک وعده غذایی کامل شروع می‌کنند، زودتر خسته می‌شوند، تحریک‌پذیرترند و دیرتر واکنش نشان می‌دهند.در زندگی پرمشغله امروز، خوردن صبحانه کامل همیشه مقدور نیست. اما حتی یک لیوان شیر به همراه یک عدد بیسکویت میتواند تمرکز فرزندتان را در مدرسه برای زمانی طولانی حفظ کند.
7.در هنگام بارداري به این نکات برای هوش کودک خود توجه کنید
1-اگر تیروئید مادر کم کار باشد سبب كاهش معني داري در هوش كودكان مي شود.
2-مواد غذایی مانند اگوشت، تخم مرغ و حبوبات مصرف کنید.
3-ويتامين هايي را كه پزشك در دوران بارداري براي شما تجويز مي كند مصرف كنيد.
4-با جنين خود حرف بزنيد و او را صدا كنيد
شش ماهه اول پس از تولد کودک:
5- فرزندتان را با شير مادر تغذيه كنيد.
6- از مواد غذایی تازه مثل تخم مرغ ، سبزیجات و گوشت استفاده کنید.
7- موسیقی های سنتی و کلاسیک را برایکودک خود بگذارید.
8- ماساژ کودک به صورت روزانه تاثیر در رشد مغزي او دارد
شش ماهگي تا يك سالگي كودك
12- با كودك به طور مستقيم و چشم در چشم صحبت كنيد.
13- نگامی که اسم وسیله ای در را که در خانه هست را جلوی کودکتان می گویید با اشاره آن وسیله هم به اون نشان دهید تا با آن آشنا شود.
14- با هديه هاي مخصوص كودكان، او را تشويق كنيد.
15- اجازه دهید آزادانه حرکت کنند، بگذاريد كه آنها كنجكاوي غريزي شان را همواره به كار برند.
16- تشخيص و فرق گذاري بين اشيا را به كودكتان با پرسش و گفتن جواب درست بياموزيد.
17- به کودکان با اجبار آموزش ندهید .
دوران يك تا دو سالگي كودك
21-براي كودكتان كتاب بخوانيد.
22-وقتی کودکتان در کنارتان حضور دارد.
23-براي او اسباب بازي هاي كمك آموزشي تهيه كنيد.
25-به خواب کودکتان اهمیت دهید و مطمعن باشید که در طول روز استراحت کامل را کرده باشد .
26-هنگامي كه با كودكتان صحبت مي كنيد صداهای اطرف مثل رادیو و تلویزیون را کم کنید و در حد متوسط باشد.
28-وقتي كودك نوپاي شما به چيزي اشاره مي كند و نامش را مي پرسد در جوابش به او اطلاعات بيشتري بدهيد. به طور مثال : آن يك توپ است، يك توپ آبي با خط هاي قرمز.
30-هرگز به كودكتان نگوييد “تو چيزي نمي فهمي” زیرا حرف شما میتواند در کودکتان اثر کند.
معرفی بازی های فکری که در هوش کودک شما تاثیر گذار است:
1.اسباب بازی آموزشی چوبین مدل جورچین
