چگونه رنگ‌ها را به کودک خود آموزش دهیم؟
آموزش تشخیص رنگ‌ها و نام رنگ‌ها به فرزندتان بخش مهمی از پروسه یادگیری آنها در همان سال‌های اولیه زندگی است. نکته جالب در مورد این آموزش این است که خودتان نیز می‌توانید در این آموزش شرکت کنید و از آن لذت ببرید، زیرا از تماشای اینکه کودک شما با یادگیری طیف وسیعی از رنگ‌ها خوشحال می‌شود بسیار خوشحال خواهید شد. آموزش رنگ‌ها برای برخی والدین جوان دشوار است، زیرا یکی از اولین آموزش‌های آنها با مفاهیم انتزاعی است. با کمی برنامه‌ریزی و خلاقیت، می‌توانید آموزش رنگ‌ها را در برنامه‌های روزمره خود بگنجانید و آموزش آنها را هم برای خود و هم برای کودک نوپایتان سرگرم‌کننده کنید.
1- کنار هم قرار دادن رنگ‌ها بهترین روش آموزشی برای کودکان است
با این روش می‌توانید در سنین پایین آموزش را آغاز کنید. شما می‌توانید از حدود 18 ماهگی کودکتان، آموزش رنگ را آغاز کنید؛ اما بیشتر کودکان نوپا تا زمانی که حدود سه سال یا بزرگتر نشوند به طور کامل مفهوم رنگ‌ها را درک نمی‌کنند. این روش برای این است که خیلی سریع با این مفاهیم آشنا شوند که قبل از زمان اصلی آموزش رنگ‌ها برای آن اشتیاق پیدا کنند. اما در این روش خیلی زیاده‌روی نکنید و آرام آرام پیش بروید.
- یکی از دلایلی که درک رنگ‌ها را دشوار کرده، این است که آنها همیشه در اطراف ما وجود دارند و تنوع بسیار زیادی دارند. تشخیص دو شکل مختلف برای کودکان بسیار آسان‌تر از مقایسه دو رنگ مختلف است.
- هر چه فرزند شما مثال‌های بیشتری داشته باشد، احتمال بیشتری دارد که یک رنگ را زودتر درک کند. بنابراین، حتی اگر به صورت کلامی و زبانی با رنگ قرمز آشنا نشود، قرار گرفتن مکرر در معرض رنگی مانند قرمز مانند مشاهده مداوم جوراب‌ها و رنگ انگشتی‌ها، به آنها کمک می‌کند تا مفهوم را در حین رشد درک کنند.
- می‌توانید آموزش رنگ‌ها به کودکان را از دوران کودکی با استفاده از مکالمه روزمره شروع کنید. به عنوان مثال، اگر کودک شما دستش را به سمت توپ قرمز در سطل توپ می‌برد، می‌توانید آن عمل را با گفتن «تو توپ قرمز را انتخاب کردی» برجسته کنید! آن توپ قرمز است.» این به کودک اجازه می‌دهد تا بر اساس رنگ، توپ مورد علاقه خود را انتخاب کند.
2- یک رنگ را در یک زمان مشخص آموزش دهید
ممکن است بخواهید که کودکتان به یک باره روی تمام رنگ‌های رنگین کمان تسلط پیدا کند، اما اگر آنها را به صورت تک به تک و با فاصله زمانی آموزش دهید، امکان یادگیری آنها بیشتر است. قبل از اینکه سراغ رنگ قرمز بروید، به فرزندتان این فرصت را بدهید که رنگ آبی را یاد بگیرد.
- همه کودکان درجه یادگیری متفاوتی دارند، اما به طور کلی خوب است که بیش از یک رنگ جدید در هفته معرفی نکنید. می‌توانید با اختصاص رنگ‌ها برای هر هفته از این کار لذت ببرید – هفته آبی، هفته قرمز، هفته زرد و غیره. فعالیت‌های خود را برای آموزش رنگ‌ها به کودکان به صورت هفتگی تنظیم کنید. در هر هفته می‌توانید سراغ غذاهای همان رنگ بروید؛ از کودک خود بخواهید لباس رنگ هفته را بپوشد. به کودک خود رنگ آبی بدهید تا با آن بازی کند و غیره.
- حتی اگر روی یک رنگ تمرکز می‌کنید، می‌توانید رنگ‌ها با طیف مختلف را با هم مقایسه کنید. اگر به فرزند خود رنگ سبز را با مثال یاد ندهید، مطمئنا متوجه نخواهد شد که رنگ سبز چیست. برای مثال، می‌توانید دو توپ را به او بدهید و بگویید: «این توپ سبز است. آن توپ سبز نیست.»
3- از وسایل یکسان برای مقایسه رنگ استفاده کنید
تمرکز در آموزش رنگ‌ها باید تنها روی خود رنگ‌ها باشد، به این معنا که نباید وسایلی را انتخاب کنید که فکر کودک را از روی خود رنگ منحرف کند.
- به عنوان مثال، شما باید از بلوک سبز و بلوک زرد هم اندازه استفاده کنید تا به فرزندتان کمک کنید بین این دو رنگ تمایز قائل شود. از بلوک سبز و توپ زرد استفاده نکنید، زیرا ممکن است حواس کودک به دلیل تفاوت در شکل‌ها منحرف یا کودک شما گیج شود.
4- روش آموزشی خود را تعاملی انتخاب کنید
هر چه بیشتر بتوانید کودکتان را در فرآیند یادگیری فعال کنید، بهتر است. فعالیت‌هایی را انتخاب کنید که علاوه بر دیدن رنگ‌ها، به کودکان نوپا امکان لمس، احساس، بوییدن و شنیدن اصوات را می‌دهند.
- به عنوان مثال، اگر از میان وعده‌هایی مانند میوه نارنجی و قرمز برای آموزش استفاده می‌کنید، کودک شما می‌تواند از نظر حسی با اشیاء ارتباط برقرار کند و تعامل داشته باشد. توانایی لمس، بوییدن و چشیدن ابزارهای یادگیری، یادگیری را در کودکان فعال‌تر می‌کند، که باعث افزایش تمرکز می‌شود.
- اگر می‌خواهید فرزندتان را وادار کنید تا نام رنگ‌های مختلف را به خاطر بسپارد، سعی کنید با کمک ویدیوهای آموزشی این کار را انجام دهید. به این ترتیب، حافظه کلامی آنها با صداها و تصاویر هیجان‌انگیز فعال می‌شود.
5- از چندین برنامه آموزشی در کنار هم استفاده کنید
از استفاده از اسم رنگ‌ها قبل از هر اسم دیگری خودداری کنید. مطالعات نشان می‌دهد که نحوه معرفی کلامی رنگ‌ها به کودکان، کمی یادگیری را دچار مشکل می‌کند. برای جلوگیری از سردرگمی فرزندتان، باید رنگ‌ها را به عنوان یک ویژگی بعد از نام هر وسیله‌ای بیاورید (“این توپ قرمز است”)، بدون اینکه به نظر برسد که بخشی از نام آن وسیله است (“این توپ قرمز است”). قرار دادن “قرمز” در انتهای جمله نیز به افزایش توجه کودک بر روی رنگ، نه روی وسیله کمک می‌کند.
- به عنوان مثال، اگر بگویید: «این بلوک، آبی است»، احتمال بیشتری دارد که کودک شما آبی را به عنوان نام رنگ بفهمد تا اینکه بگویید «این بلوکِ آبی است». زمانی که در مورد رنگ‌ها آموزش می‌دهید، این ذهنیت را داشته باشید و بدانید که بچه‌هایتان چیزهایی که یاد گرفته‌اند را بسیار بهتر حفظ خواهند کرد.
6- گنجاندن یادگیری در فعالیت‌های روزمره
هر هفته رنگ مایع حمام کودکتان را تغییر دهید. سعی کنید چند قطره رنگ خوراکی یا نمک حمام رنگی را به وان حمام کودک خود اضافه کنید. در مورد هر رنگ با آنها صحبت کنید و سایر موارد همرنگ را نام ببرید. هر هفته یا هر چند روز یکبار، رنگ را جایگزین کنید تا به کودک خود زمان بدهید تا واقعاً رنگ‌ها را یاد بگیرند.
- حتی می‌توانید اسباب بازی‌های حمام را متناسب با رنگ حمام هفتگی، در اختیار او قرار دهید. بگذارید کودکتان در هفته زرد با یک اردک لاستیکی یا در هفته آبی با یک قایق آبی بازی کنند.
7- برای کودک خود غذاهای خوش رنگ سرو کنید
هنگام سرو هر ماده غذایی به کودک خود رنگ آن را بگویید. با این کار به او کمک می‌کنید تا رنگ را با یک خوراکی خاص مرتبط کنند. به عنوان مثال، بگویید: “حالا یک لقمه ذرت زرد خواهیم داشت… اینجا کلم بروکلی است که سبز است.”
- اگر روی رنگ خاصی تمرکز می‌کنید، حتما غذا را با همان رنگ سرو کنید. اگر هفته مختص رنگ قرمز است، به کودک خود توت فرنگی و چغندر بدهید. اگر هفته مختص رنگ آبی است، برای دسر به او بلوبری بدهید.
- برای کودکان در سنین بالاتر، می‌توانید از خوراکی‌هایی مانند حلقه‌های میوه استفاده کنید و از فرزندتان بخواهید رنگ‌ها را نام‌گذاری کند. یک حلقه میوه در قاشق او قرار دهید و از کودک نوپای خود بپرسید: “می‌توانی به من بگوئی این چه رنگی است؟”
8- غذای کودک خود را رنگ آمیزی کنید
افزودن رنگ خوراکی به تخم مرغ‌های آب پز و سایر غذاهایی که برای آنها درست می‌کنید، روش جالبی است، بنابراین می‌توانید بگویید: “این تخم مرغ قرمز است.” این به ویژه هنگامی مفید است که غذایی که شما انتخاب می‌کنید به طور طبیعی همان رنگ انتخابی شما را داشته باشد.
9- اجازه دهید خودشان جوراب‌هایشان را مرتب کنند
این به کودک شما کمک می‌کند تا رنگ‌ها را به روش لمسی یاد بگیرد.
- به یاد داشته باشید که با جوراب‌هایی که رنگ‌های ثابت دارند، کار را شروع کنید و سراغ جوراب‌های رنگارنگ نروید. با این کار یادگیری را برای کودکتان جذاب می‌کنید.
- سعی کنید جوراب‌های خانواده را به یک بازی تبدیل کنید. می‌توانید دو سبد را در اختیار کودک خود قرار دهید، یکی با یک جفت جوراب سفید و دیگری با یک جفت جوراب رنگی. همان‌طور که هر جفت جدید را برمی‌دارد، از کودکتان بخواهید آن را در سبدی که فکر می‌کند به آن تعلق دارد، بیندازد.
10- از روش لباس پوشیدن استفاده کنید
انواع لباس‌ها و لوازم جانبی را بچینید. از کودک خود بخواهید وسایل رنگی خاصی را انتخاب کند و بپوشد.
- به عنوان مثال، می‌توانید به آنها بگویید: «یک پیراهن سبز بپوش»، «یک دامن قرمز بپوش» یا «گردنبند زرد را بنداز».
- اگر روی رنگ خاصی تمرکز دارید، از فرزندتان بخواهید که خودش آن رنگ خاص را بپوشد. در زمان آموزش هفتگی از او اینگونه بخواهید: «هفته آبی است. اشلی، می‌توانی چند شلوار آبی را انتخاب کنی؟» در انتخاب لباس به او کمک کنید تا زمانی که به اندازه کافی مطمئن شوید که خود او می‌تواند این کار را انجام دهد.
11- استفاده از ابزارهای یادگیری
برای این کار می‌توانید سراغ خرید اسباب بازی بروید و از اسباب بازی کمک بگیرید. با آجرها (لگو) یا اشکال رنگی بازی کنید. این ساده‌ترین راه برای کودک شما برای مقایسه واضح بین رنگ‌ها است. از آنجایی که بلوک‌ها از نظر شکل یکسان هستند، به کودک نوپا اجازه می‌دهند تا در درجه اول بر تفاوت رنگ آنها تمرکز کند.
- شما می‌توانید به سادگی و تنها با استفاده از دو بلوک، آموزش را شروع کنید. «این بلوک قرمز است. این بلوک قرمز نیست. کدام یک قرمز است؟» هنگامی که کودک شما قادر به تشخیص مداوم بلوک قرمز شد، از او بخواهید تا بلوک‌های قرمز دیگر را از بین مجموعه بلوک‌ها انتخاب کند.
12- با مداد رنگی نقاشی کنید
یک جعبه ساده مداد رنگی و یک کتاب رنگ آمیزی تهیه کنید. روی رنگ آمیزی با یک رنگ در یک زمان تمرکز کنید. همان‌طور که کودک شما از مداد رنگی برای ایجاد ارتباط بین رنگ و نام رنگ استفاده می‌کند، نام آن را تکرار کنید.
- می‌توانید از او بپرسید “کدام رنگ را می‌خواهد استفاده کند؟” زمانی که رنگی را انتخاب می‌کند و برمی‌دارد، بگویید: «این قرمز است. دوست داری با قرمز چی درست کنی؟ سگ؟ حالا آن سگ قرمز شده است.»
13- رنگ انگشتی
از کودک خود بخواهید شاهکارهای دستی خود را با رنگ‌های غیر سمی بسازد. به کودکتان چند رنگ بدهید تا با آنها کار کند و بتوانند با مخلوط کردن و تطبیق آنها روی کاغذ، تفاوت بین رنگ‌ها را درک کند. وقتی کودک شما تصمیم می‌گیرد با رنگ‌های مختلف کار کند، ناخودآگاه متوجه می‌شود که بین آنها تفاوت وجود دارد.
- برای این کار حتما از کاغذهای بزرگ و زیرانداز استفاده کنید و فضای اطراف کودک خود را شلوغ نکنید.
14- مجسمه سازی با خمیر بازی
این یکی دیگر از راه‌های عملی برای تعامل کودک با رنگ‌ها است. اگر روی یادگیری یک رنگ خاص تمرکز دارید، از ک.دک خود بخواهید با آن رنگ خمیر بازی بازی کند. وقتی کودک شما برای آموزش‌های چالش برانگیزتر آماده شد، می‌توانید چند رنگ مختلف به او آموزش دهید و از او بخواهید چیزهای خاصی درست کند: “می‌توانی برای من پنکیک آبی درست کنی؟” یا “آیا می‌توانی با چوب آبی رنگ، پایه بسازی؟”
15- از یک اپلیکیشن استفاده کنید
اپلیکیشن‌های آموزشی می‌توانند یک راه تعاملی و شگفت‌انگیز برای آموزش دادن به کودکتان در مورد رنگ‌ها باشند. این اپلیکیشن‌ها را دانلود کنید، قوانین را به کودک خود آموزش دهید و از بازی با هم لذت ببرید.
بیشتر بخوانید: مهارت‌های اجتماعی که باید آنها را به کودکان خود آموزش دهیم
