شاید یکی از چالشهای دشوار برای والدین صحبت کردن در مورد مسائل جنسی با کودکان خردسال باشد. اما صحبت کردن در مورد مسائل و تمایلات جنسی میتواند به کودک کمک کند تا بیشتر با بخشهای سالم زندگی خود آشنا شود. بهتر است به این نکته توجه داشته باشید که گفتگوهای صادقانه و صمیمی در سنین کم میتواند شرایط را برای گفتگوهای بعدی آسانتر کند. در ادامه شما را با مهمترین نکات مربوط به تربیت جنسی کودکان بیشتر آشنا میکنیم. با ما همراه باشید.
پاسخ به سوالات جنسیتی کودکان
همان طوری که گفتیم صحبت درباره مسائل جنسی میتواند مزایای بسیاری با خود به همراه داشته باشد. مکالمات اولیه همچنین زمینهای را فراهم میکنند تا کودکان با رسیدن به سنین بزرگسالی و جوانی بتوانند انتخابهای سالمتری در مورد رابطه جنسی خودشان داشته باشند.
یکی دیگر از پیامهای کلیدی این گونه مکالمات این خواهد بود که فرزندان میتوانند برای کسب اطلاعات به صورت صمیمانه، صادقانه و قابل اعتماد به شما مراجعه کنند. همچنین از پرسیدن سوالات جنسیتی و تمایلات جنسی از شما واهمه نداشته یا خجالت نکشند.
خبر خوب این که نیازی نیست نگران صحبت کردن در مورد رابطه جنسی و تمایلات جنسی باشید چرا که این یک مکالمه یک باره نیست که باید آن را دقیقا درست انجام دهید. این مکالمه میتواند همچنان با بزرگتر شدن فرزندتان ادامه یابد. علاوه بر این، برخی از کتابهای آموزشی مانند کتاب “کلیدهای تربیت کودکان و نوجوانان کلیدهای آموزش و مراقبت از سلامت جنسی در کودکان و نوجوانان” میتواند به عنوان یک چراغ راه در این مسیر به شما کمک نماید.
صحبت در مورد مسائل جنسی کودکان تنها به رابطه جنسی ختم نمیشود، بلکه این مکالمات در مورد هویت فرزند شما و احساس کودک در مورد بدن در حال رشد خود است. نتیجه این گفتگوها میتواند بر روی نحوه درک و ابراز احساس صمیمیت، جذابیت و حتی محبت فرزند شما به دیگران و چگونگی ایجاد و حفظ روابط محترمانه تاثیرگذار باشد. شاید مطالعه کتاب “بدن من مال خودم است” خالی از لطف نباشد.
3 قدم برای آموزش مسائل جنسی به کودکان
آشنایی با این مراحل اولیه میتواند به شما در هنگام صحبت کردن درباره مسائل جنسی کمک کند.
- در مرحله اول باید این موضوع را تایید کنید که کنجکاوی یکی از تمایلات طبیعی در کودکان است. یکی از سوالات کودکان در این باره میتواند این باشد که “بچهها از کجا میآیند؟”
- در مرحله دوم باید هر گونه اطلاعات نادرست آنها را تصحیح کرده و حقایق را به آنها ارائه دهید. به عنوان مثال “نوزادان در شکم مادران خود رشد نمیکنند، بلکه در داخل محل خاصی به نام رحم رشد میکنند.”
- 3) در مرحله سوم از گفتگو به عنوان فرصتی برای صحبت در مورد افکار یا احساسات خود استفاده کنید. به عنوان مثال “بعضی از افراد تمایل به بچهدار شدن در زمان آمادگی خود را دارند. در حالی که افراد دیگر اصلاً در مورد بچهدار شدن مطمئن نیستند.”
آموزش مسائل تولید مثل به کودکان
در ادامه شما را با نکاتی آشنا میکنیم که میتوانند فرآیند صحبت کردن در مورد مسائل جنسیتی با کودکان را در هر سنی آسانتر کنند.
مسائل جنسی را در سطح فرزندتان توضیح دهید
مسائل را به گونهای توضیح دهید که کودکان قادر به درک آن باشند. به عنوان مثال یک کودک 6 ساله نیازی به توضیح مفصل درباره تخمکگذاری ندارد، هر چند ممکن است برای او تولد نوزاد از طریق تخمکهای بسیار کوچک هیجان انگیز باشد. بهتر است توضیحات خود را مختصر، واقعی و مثبت انجام دهید. در صورتی که این کار را به نحو احسنت انجام دهید، فرزندتان احساس خواهد کرد که هر زمان نیاز به اطلاعات بیشتری داشته باشد میتواند به شما مراجعه کند.
نام صحیح اندام تناسلی را به کودکان بگویید.
بهتر است زمانی که در مورد اعضای بدن صحبت میکنید، نام صحیح آنها را به کار ببرید. برای مثال آلت تناسلی، کیسه بیضه، بیضه، مهبل، واژن. انجام این کار به ارسال راحتتر پیام کمک کرده و صحبت کردن در مورد این قسمتهای بدن باعث سالم و خوب به نظر رسیدن آنها میشود. اگر فرزند شما نامهای صحیح اعضای بدن را بداند، در صورت نیاز میتواند با شما یا افرادی مانند پزشکان به وضوح در مورد بدن خود ارتباط برقرار کند.
در صورت تمایل میتوانید در هنگام صحبت کردن از عبارت “بعضی” یا “اکثر” افراد استفاده کنید تا دربرگیرنده همه جنسیت افراد باشد. برای مثال “برخی افراد آلت تناسلی دارند و برخی افراد مهبل”
در هنگام نیاز از عبارت “نمیدانم” استفاده کنید.
فرزندتان نیازی به متخصص بودن شما ندارد. فرزندتان تنها باید بداند که میتواند هر مسئلهای را از شما بپرسد.
اگر نمیدانید چه چیزی باید بگویید، به فرزندتان بگویید از این که او سؤال پرسیده است خوشحال هستید، پاسخ سوال او را نمیدانید اما به دنبال اطلاعاتی برای پاسخ دادن به او خواهید بود. باید به او اطمینان خاطر بدهید که به دنبال جواب پرسش او خواهید بود. حتی شما میتوانید با هم به دنبال پاسخ بگردید.
انجام این کار باعث جلب اعتماد فرزندتان شده و ارسالکننده این پیام است که با او صادق خواهید بود.
پدر و مادر هر دو باید درگیر پاسخ دادن شوند.
بهتر است که هر دو والد در بحث های جنسی شرکت کنند. زمانی که پدر و مادر هر دو درگیر پاسخ به سوالات شوند، بچهها یاد میگیرند که صحبت کردن درباره جنسیت و تمایلات جنسی برای همه خوب است. انجام این کار میتواند به کودکان کمک کند تا در هنگام بزرگتر شدن احساس راحتی کرده و در مورد بدن خود صحبت کنند. در نتیجه می توانند مسئولیت احساسات جنسی خود را بر عهده بگیرند و در روابط نزدیک به راحتی ارتباط برقرار کنند.
آغازگر مکالمه باشید.
برخی از کودکان پرسشگر نیستند و سؤالات زیادی نمیپرسند، بنابراین ممکن است لازم باشد تا شما مکالمهای را شروع کنید. ایده خوبی است که از قبل به این مسئله فکر کنید که چه چیزی بگویید، سپس زمان مناسبی را برای صحبت انتخاب کنید. به عنوان مثال، اگر فردی در تلویزیون در مورد بارداری صحبت میکند، میتوانید بگویید: “آنها در مورد بارداری در تلویزیون صحبت میکنند.” این باعث شد که بپرسم آیا میدانید بارداری چیست؟
برای برخی از کودکان صحبت کردن بدون تماس چشمی آسانتر است، بنابراین میتوانید طوری برنامه ریزی کنید تا در زمان سفر کردن با خودرو، شما و فرزندتان صحبت کنید.
خودتان را برای صحبت در مورد مسائل جنسی با کودکان آماده کنید.
ممکن است هنگام صحبت در مورد تمایلات جنسی یا استفاده از کلماتی مانند “آلت تناسلی” یا “واژن” در مورد بدن احساس خجالت یا ناراحتی کنید. اما وجود هیچ کدام از این احساسات مشکل ساز نخواهد بود.
بهتر است در ابتدا خود را با فکر کردن در مورد آنچه که با آن راحت هستید آماده کرده و شروع گفتگو را ساختار بندی کنید. برای مثال، اگر با صحبت کردن در مورد باسن مشکلی ندارید، اما در مورد سینه صحبت نمیکنید، برای شروع میتوانید از کلمه “پایین” در مکالمه خود استفاده کنید. میتوانید با یک بزرگسال دیگر مکالمه تمرینی انجام دهید.
برای کودکان مهم است که تفاوت بین لمس کردن بدون مشکل و لمس کردن مشکلزا را بدانند. مطمئن شوید که فرزندتان از این موضوع آگاه است که میتواند به هر لمسی که نمیخواهد «نه!» بگوید و همیشه خوب است که لمس کردن بدون مشکل را به بزرگسالان مورد اعتماد بگوید. شما میتوانید صحبت در مورد سوء استفاده جنسی و صحبت در مورد رضایت را زمانی که فرزندتان کوچکتر است شروع کنید.
کتاب راهنمای والدین برای حفاظت از کودکان در برابر سو استفاده جنسی میتواند در این باره به شما کمک کند.
آموزش جاهای خصوصی بدن از چه زمانی باید آغاز شود؟
هم چنان که کودکان راه رفتن و صحبت کردن را یاد میگیرند، شروع به یادگیری در مورد بدن خود میکنند. شما میتوانید با آموزش نامهای مناسب اندامهای جنسی به فرزندتان، شاید در زمان حمام، راه را برای آموزش جنسی باز کنید. اگر فرزندتان به قسمت خاصی از بدن اشاره میکند، به سادگی نام آن عضو از بدن را بگویید. همچنین این زمان فرصت خوبی است تا در مورد اینکه کدام قسمتهای بدن خصوصی هستند صحبت کنید.
وقتی فرزندتان در مورد بدن خود یا بدن شما سوال میپرسد، به او نخندید و خجالت نکشید. به سوالات او پاسخهای مستقیم و متناسب با سن خود را ارائه دهید. اگر فرزند شما بخواهد بیشتر بداند، حتما سوالاتی خواهد پرسید.
کتاب “تربیت جنسی کودکان از تولد تا 9 سالگی” میتواند در این باره کمککننده باشد.
علت تحریک شدن کودک چیست؟
بسیاری از کودکان نوپا کنجکاوی جنسی طبیعی خود را از طریق خود تحریکی ابراز میکنند. پسرها ممکن است آلت تناسلی خود را بکشند و دختران ممکن است اندام تناسلی خود را مالش دهند. به کودک خود بیاموزید که خودارضایی یک فعالیت عادی اما خصوصی است.
اگر فرزندتان در جمع شروع به خودارضایی کرد، سعی کنید حواس او را پرت کنید. اگر موفق به منحرف کردن حواس او نشدید، فرزندتان را به منظور یادآوری اهمیت حریم خصوصی به یک جای دیگر ببرید.
گاهی اوقات، خود تحریکی مکرر کودک میتواند نشاندهنده وجود مشکلی در زندگی او باشد. شاید او احساس اضطراب کرده یا در خانه به اندازه کافی مورد توجه قرار نگرفته است. این حالت حتی میتواند نشانهای از سوء استفاده جنسی باشد.
به کودک خود بیاموزید که هیچ کس حق ندارد به قسمتهای خصوصی بدن او بدون اجازه دست بزند. اگر در مورد رفتار کودک خود نگران هستید، بهتر است با یک روانشناس کودک در این باره مشورت کنید.
علت کنجکاوی جنسی کودکان در مورد دیگران چیست؟
کودکان اغلب در سن 3 یا 4 سالگی متوجه میشوند که پسران و دختران اندام تناسلی متفاوتی دارند. با شروع کنجکاوی طبیعی، ممکن است کودک خود را در حال دکتر بازی یا معاینه اندامهای جنسی کودک دیگر بیابید. با این حال، به عنوان یک موضوع خانوادگی، ممکن است بخواهید برای چنین کنجکاوییهایی محدودیتهایی تعیین کنید.
چگونه از بدو تولد تا 2 سالگی در مورد مسائل جنسی با کودکان صحبت کنیم؟
روانشناسان بر این باورند که فرآیند صحبت در مورد رابطه جنسی باید قبل از مرحله کلامی آغاز شود. این حالت بدین معنی است که نامهای مناسب اندام تناسلی را در فعالیتهای روزمره مانند زمان حمام کردن وارد کنید. از گنجاندن مسائل جنسیتی مانند دختر و پسر بودن در آموزش خودداری کنید. به عنوان مثال به عنوان جایگزین عبارت “همه پسرها آلت تناسلی داشته” و “همه دخترها واژن دارند” میتوانید از عبارتهای “افراد دارای آلت تناسلی” و “افرادی دارای واژن” استفاده کنید.
چگونه در سن 2 تا 5 سالگی با بچهها در مورد رابطه جنسی صحبت کنیم؟
برای این گروه سنی تمرکز اصلی بر روی یادگیری در مورد حد و مرزها و مواردی است که هنگام لمس کردن یا لمس شدن مناسب یا نامناسب توسط افراد دیگر صورت میگیرد. درسهایی درباره اشتراکگذاری، بازیهای مبتنی بر لمس مانند قلقلک دادن و تعیین حد و مرزهای خود، مانند اینکه به کودک بگویید لمس کردن چه زمانی خوب است و چه زمانی خوب نیست، همگی مواردی هستند که به ایجاد درک شهودی از رضایت کمک میکنند.
اگر چه میتوانید در هنگام بیان این موارد از جزئیات صریح صرف نظر کنید، اما اکنون زمانی است که باید به کودک خود بگویید که دیگران هرگز نباید از او بخواهند یا سعی کنند اندام تناسلی او را لمس کنند. بهتر است به کودک خود این مسئله را خاطر نشان کنید که هر گونه اعمال نامناسبی را بدون پنهان کاری به شما اطلاع دهد. در مورد اینکه چه زمانی برهنه بودن مناسب است، صریحاً با او صحبت کنید.
چگونه در سن 6 تا 8 سالگی در مورد رابطه جنسی با بچهها صحبت کنیم؟
در این سن، مهم است که در مورد چگونگی جستجوی امن در فضاهای دیجیتال بحث کنید. قوانینی را در مورد صحبت با غریبهها و اشتراکگذاری عکسها به صورت آنلاین وضع کنید. همچنین در صورتی که فرزندتان با مسئله غیرطبیعی ناراحتکنندهای مواجه شد، چه کاری باید انجام دهد. با آرامش به او توضیح دهید که این نوع وبسایتها مربوط به بزرگسالانی است که کارهای بزرگسالی انجام میدهند.
چگونه در سنین 9 تا 12 سالگی با بچهها در مورد رابطه جنسی صحبت کنیم؟
اکنون زمانی است که باید در مورد جنسیت با کودکتان صحبت کنید. از نمونههای موجود در رسانهها یا حتی خود جامعه بدین منظور استفاده کنید. به عنوان مثال از پدر بزرگ و مادر بزرگهایی که فکر میکنند پسرها باید موی کوتاه داشته باشند استفاده کرده و گفتگو را آغاز کنید. از آنجایی که این گروه سنی عموماً آزادی بیشتری در فضای آنلاین دارند، ایده خوبی است که به طور دورهای درباره امنیت اینترنتی گفتگو کرده و قوانین و ارزشهای دیجیتالی را که قبلاً ایجاد کردهاید، بنا کنید.