راه‌های آموزش آداب معاشرت به کودکان
آموزش آداب معاشرت به کودکان خردسال ممکن است کمی سخت به نظر برسد، اما به هیچ عنوان لزومی ندارد آن را برای خود سخت کنید. شما می‌توانید با آموزش چند عبارت کلیدی و اصول احوال‌پرسی، تشویق کودکان به درک اهمیت همدلی و شفقت و الگوبرداری از رفتارهای خوب، فرزندتان را به مؤدب بودن تشویق کنید تا الگویی خوب برای همسالان خود باشند! این مقاله به بررسی این روش‌ها و موارد دیگر می‌پردازد تا بتوانید به فرزندتان کمک کنید تا اهمیت اخلاق و آداب خوب را بیاموزد.
1- به فرزندتان گفتن «سلام» و «خداحافظ» را بیاموزید
این عبارات اولین قدم برای تعامل مؤدبانه با دیگران است. هر روز وقتی از خواب بیدار می‌شوید، «سلام» یا «صبح بخیر» بگویید. درست از زمانی که کودک شما شروع به درک این مفاهیم می‌کند، سعی کنید به او یادآوری کنید که به اقوام و دوستان سلام کند. اگر فراموش کرد که سلام کند، به آرامی به او این موضوع را یادآوری کنید. چیزی شبیه این را امتحان کنید: «آقایی که می‌بینی همسایه ما است! می‌خوای بهش سلام کنی؟»
- آنها حتی قبل از اینکه صحبت کردن را بیاموزند، می‌توانند یاد بگیرند که چگونه “سلام” بگویند! سعی کنید به کودک خود یاد دهید که چگونه سلام و خداحافظی را بگوید.
2- به او یادآوری کنید که هنگام درخواست چیزی بگوید «لطفا»
مقاله درباره آداب معاشرت در کودکان بدون وجود کلمه “لطفا” معنا نخواهد داشت. گفتن کلمه لطفا بهترین راه برای پرسیدن یک سوال یا خواهش به روشی ملایم و مؤدبانه است. هر زمان که فرزندتان چیزی می‌خواهد، خواه یک کوکی باشد یا کمکی برای انجام تکالیفش، به او بگویید که در جایی از درخواست خود، «لطفا» را بگوید. با یادآوری اینکه قبل از اتمام کار آن را بگوید، او را تشویق کنید که این کلمه و گفتن آن را فراموش نکند.
- به عنوان مثال، اگر فرزندتان از داخل کتابخانه یکی از بازی‌های خود را می‌خواهد به او یاد دهید که جمله‌ای مؤدبانه با لطفا بگوید، چیزی مانند «من می‌توانم بازی را بدهم، اما فقط در صورتی که بگویی لطفاً!».
3- مطمئن شوید که اهمیت کلمه «تشکر یا ممنون» را می‌داند
ابراز قدردانی یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در آداب معاشرت در کودکان به شمار می‌آید. به فرزندتان بیاموزید که چه زمانی مناسب است که بگوید «ممنون»؛ زمانی‌هایی که باید از این کلمه استفاده کند، می‌تواند زمانی باشد که کسی به او کمک کرده، کسی به سؤال او پاسخ داده یا به او هدیه داده است. اگر متوجه شدید که او فراموش کرده از کسی تشکر کند، این موضوع را به آرامی به او یادآوری کنید. به عنوان مثال، اگر دوستشان نقاشی‌ای از او کشیده و به کودک شما داده و فرزندتان آن را بدون تشکر گرفته است، چیزی شبیه این را امتحان کنید: «سارا آن را فقط برای تو کشیده! وقتی کسی به ما هدیه می‌دهد چه باید بگوییم؟»
- سعی کنید “تشکر و ممنونم” را با دادن وسایل خانه به کودکتان و عنوان کردن تشکر به او آموزش دهید. این «هدایا» را با فرزندتان مبادله کنید و به نوبت آنها را باز کنید و بگویید «ممنونم».
4- او را به نشستن و پرهیز از آشفتگی هنگام غذا خوردن تشویق کنید
این خیلی معمول و رایج است که کودکان عادت دارند با غذای خود بازی کنند. اگر فرصتی به آنها داده شود، کدام‌یک از آنها دوست ندارد که غذا را به همه جای بدن خود بمالد؟ اگرچه این کار کمی سخت به نظر می‌رسد، اما استراتژی‌های زیادی وجود دارد که می‌توانید با کمک آنها به فرزندتان مؤدب بودن سر میز شام را آموزش دهید. اول، سعی کنید زمانی که فرزندتان سر میز غذا خراب‌کاری انجام می‌دهد، واکنش نشان ندهید. برای مثال، اگر او غذا را می‌ریزد، ممکن است فقط بخواهد که توجه شما را جلب کند. از خندیدن یا عصبانی شدن بپرهیزید و به سادگی از او بخواهید که این کار را ادامه ندهد. اگر به کار خود ادامه داد، به او بگویید که زمان صرف غذا به پایان رسیده است. ایجاد قوانین ملایم اما محکم می‌تواند به کودک شما کمک کند تا عواقب اعمال خود را درک کند.
- آداب نشستن سر میز غذا را می‌توانید با دادن لقمه، آموزش دهید. با آنها سر میز بنشینید و در حین غذا خوردن به آنها سهم بیشتری بدهید.
5- به او کمک کنید تا در مکالمه ارتباط چشمی برقرار کند
نگاه کردن به چشمان کسی بخش مهمی از داشتن یک مکالمه معنادار است! ممکن است برای هر کسی، کودک یا بزرگسال سخت باشد که این کار را انجام دهد، بنابراین باید بدانید که یاد دادن این مورد کمی بیشتر از دیگر موارد این لیست زمان می‌برد. برای تمرین از فرزندتان بخواهید به چشمان اعضای خانواده شما نگاه کند تا رنگ چشم آنها را تشخیص دهد و بگوید. این کار باعث می‌شود که این روش بیشتر شبیه به یک بازی شود و به آنها کمک کند تا در مکالمه راحت‌تر ارتباط چشمی را انجام دهند!
- اگر متوجه شدید که کودکتان در حین صحبت با کسی به زمین خیره شده است، به آرامی به او پیشنهاد دهید وقتی کسی با او صحبت می‌کند به بالا نگاه کند. با این حال از شرمسار کردن او خودداری کنید، چرا که این گفته شما می‌تواند باعث خجالت او شود! چیزی شبیه این را امتحان کنید: «مادر بزرگ اینجاست، نمی‌خواهی به بالا نگاه کنی و ببینی او چه می‌گوید؟»
- اگر فرزندتان برایش سخت است، او را مجبور به ارتباط چشمی نکنید. می‌توانید به او پیشنهاد دهید که برخی از اوقات در حین مکالمه تماس چشمی برقرار کند، اما او را مجبور نکنید که همیشه با طرف مقابل این ارتباط را داشته باشد.
6- به او یاد دهید که حرف دیگران را قطع نکند
به فرزندتان کمک کنید تا بفهمد وقتی با مردم صحبت می‌کنید، باید منتظر نوبت خود برای حرف زدن بماند. هر زمان که صحبتی دارید و فرزندتان حرف شما را قطع می‌کند، از او بخواهید صبر کند تا صحبت شما تمام شود. هر زمان در مکالمه‌ای صحبت شما را قطع نکرد، از کاری که انجام داده تمجید کنید و به او بگویید که واقعا عالی است که منتظر زمان خود برای صحبت مانده است!
7- مهربانی را به او آموزش دهید
اهمیت همدلی، شفقت و مراقبت از جامعه را به فرزندتان بیاموزید. برای کمک به درک همدلی، آنها را تشویق کنید تا به تعارضات از دیدگاه شخص دیگری نگاه کنند. برای مثال، اگر با خواهر یا برادری دعوا می‌کنند، از هر دو کودک بخواهید دیدگاه خود را شرح دهند. به آنها انگیزه دهید که به دیدگاه‌های دیگران گوش دهند و از آنها بخواهید احساسات خواهر یا برادرشان را درک کنند. برنامه‌ای آموزشی برای کودک خود ترتیب دهید تا فرزندتان بیاموزد که چگونه حتی زمانی که کسی دقیقاً مطابق با خواسته او عمل نمی‌کند، واکنش درست داشته باشد. شما همچنین می‌توانید با صحبت کردن با فرزندان خود در مورد مسائلی در جهان که ممکن است باعث شود مردم با مشکلاتی مانند نژادپرستی، فقر و هراس مواجه شوند، شفقت را در آنها تقویت کنید.
- اگر فرزند شما به اندازه کافی بزرگ شده است، او را به عنوان داوطلب در اجتماع‌های مخالف ببرید تا در مورد اهمیت کارهای خیرخواهانه بیاموزد!
- نمایش‌های تلویزیونی آموزشی و فیلم‌هایی را تماشا کنید که کودکان را تشویق می‌کنند تا در مورد اخلاق بیاموزند. برای مثال، فیلم‌های انیمیشن هایائو میازاکی اغلب مضامین مراقبت از دیگران و همچنین محیط‌زیست را به تصویر می‌کشند. آموزش اهمیت دادن به کودکان را همچنین می‌توانید با برخی اسباب بازی‌ها نیز انجام دهید.
8- انتظارات خود را به تعیین کنید
به جای اینکه به فرزندتان بگویید کاری انجام ندهد، به او بگویید چه کاری باید انجام دهد. یک “نه” بدون هیچ پیشنهاد جایگزین، ممکن است باعث شود کودک شما در مورد اینکه چه کاری باید انجام دهد سردرگم شود. به فرزندتان راهنمایی دهید تا بداند در عوض کار اشتباه خود چه رفتار خوبی باید انجام دهد.
- به عنوان مثال، اگر کودک شما اغلب سر میز غذا نامرتب غذا می‌خورد، فقط به او نگویید که این کار را متوقف کند. این را با چیزی مانند “بیایید همه غذاها را در بشقاب خود نگه داریم” یا “چطور است به جای دور ریختن غذایمان آن را بخوریم؟”
9- از محدودیت‌های فرزندتان آگاه باشید
ممکن است طول بکشد تا کودک شما آداب معاشرت را درک کند. به عنوان هر فرد اجتماعی ممکن است بداند چگونه “سلام” و “خداحافظ” بگوید، اما ممکن هنوز نداند که چگونه و کجا باید از “لطفا” استفاده کند. پیروزی‌های کوچک در یادگیری آنها را جشن بگیرید و همه چیز را یک روز در یک زمان انجام دهید. همچنین هنگام آموزش رفتارهای جدید به فرزندتان بهتر است زمینه یادگیری او را در نظر بگیرید. اگر کودک شما گذراندن روز در مدرسه خسته است، ممکن است این موقعیت بهترین زمان برای آموزش یکی از آداب معاشرت به او نباشد.
10- ثابت قدم باشید
همیشه در انتظاراتی که از کودک خود داری،د ثابت قدم بمانید و او را رها نکنید. به عنوان مثال، اگر به فرزندتان بیاموزید که حرف دیگران را قطع نکند و وقتی حرف شما را قطع می‌کند چیزی نگویید، این موضوع می‌تواند فرزند شما را دچار سردرگمی و دوگانگی کند. به محض آموزش یک درس جدید در آداب معاشرت، با یادآوری اینکه باید آن را مدام تمرین کند، به او یاد دهید که باید در این آداب معاشرت روندی ثابت داشته باشد.
11- اخلاق خوب را برای فرزندتان الگو کنید
کودکان با مثال زدن، بهتر مفاهیم را درک می‌کنند. همیشه در مقابل فرزندتان مهربان و مؤدب باشید تا او بتواند شما را الگوی خود قرار دهد. بله، همه ما روزهای بد خود را داریم، اما تمام تلاش خود را بکنید تا خشم و بی‌حوصلگی خود را به شیوه‌ای درست نشان دهید.
- هر شب به عنوان یک خانواده در کنار هم شام بخورید و رفتارهای مثبت و مؤدبانه را از خود نشان دهید! میز شام و دورهمی خانوادگی مکانی عالی برای تمرین مکالمه مؤدبانه و همچنین آداب میز شام است.
- برای الگوبرداری از رفتارهای خوب، احساساتی مانند خشم، غم و بی‌حوصلگی را پنهان نکنید. به جای اینکه به فرزندتان نشان دهید که برای داشتن رفتارهای خوب باید احساسات خود را پنهان کند، راه‌هایی را به فرزندتان نشان دهید که بتواند آن احساسات را به شیوه‌ای سالم مدیریت کند.
بیشتر بخوانید: کودکان از چه سنی عذرخواهی کردن را یاد می‌گیرند؟
