پازل
فعالیت ها و بازی های زیادی هستند که برای رشد شناختی مغزی انسان مفید است. یکی از این فعالیتها انجام دادن پازل است. با اینکه جهان امروز پر از سرگرمیهای دیجیتال است اما همچنان پازل جایگاه خود را حفظ کرده است. پازل یک بازی مناسب برای هر سنی است و میتواند اوقات فراغت خوبی برایتان رقم بزند. بازی پازل بهطور منظم و دقیق فواید زیادی دارد و نکات مثبتی را در خود جای دارد . بازی پازل دانش عمومی و دایره واژگان انسان را افزایش داده و موجب بهبود مهارتهای منطقی میشود و قدرت مغز را برای استفاده در اهداف آموزشی بالا میبرد.
پازل ها از تصویرهای دو یا چهار قطعه ای برای کودکان نوپا درست شده اند تا عکس های پیچیده تری که بیست و چهار یا سی و شش قطعه را در بر می گیرد که برای سنین بالاتر مناسب می باشد . البته بازی پازل محدوده سنی ندارد و برای نوجوانان، جوانان و بزرگسالان پازل های هزار، دوهزار، پنج هزار و بیشتر نیز وجود دارد. همچنین پازلهای سه بعدی و پازل های پیچیده تر هم اخیرا تولید شده اند.
مزایای حل پازل
بازی پازل نباید آن قدر ساده و آسان باشد که کودک علاقه اش را از دست بدهد و باعث خستگی او شود، بلکه بازی پازل باید کودک را به تلاش کردن وا دارد و کودک پس از مقداری تلاش و کوشش فکری، بتواند بر آن پیروز شود تا برایش جذاب و شیرین باشد اینکار باعث علاقه مندی بیشتر کودک برای بازی و ح پازل می شود.
درجه سختی و آسان بودن پازل به اندازه پازل و تعداد کم یا زیاد بودن پازل و موضوع آن بستگی دارد .
فواید حل کردن پازل
- افزایش ادراک بصری
- تمرکز و هماهنگی بین چشم و مغز
- تحریک مغز و تقویت هوش
- رشد و تقویت حافظه
پازل ارتباط و اتصال بین عصب های مغز را تقویت می کنند. این بازی فکری،باعث ایجاد افکار جدید خلاقیت را در مغز با سرعت بالا فراهم می کند.
-
بالا رفتن تولید دوپامین در مغز
مغز ما انواع مختلفی از پیام های عصبی را تولید می کند که به عصب های مختلف مغز کمک می کند و با هم و با بقیه نواحی سیستم عصبی بدن ارتباط برقرار می کنند . جورچین ها و پازل ها در ترشح دوپامین تاثیر بالایی در مغر دارند. در طول مراحل مختلف ساخت پازل، کودک با موفقیت های کوچک و بزرگ در زمینه حل مسائل روبه رو می شود و این موفقیت ها باعث ترشح دوپامین می شوند که در ایجاد حس و حال روحی خوب و مثبت موثر است.
-
افزایش و پشرفت خلاقیت
پازل مفید و مناسب به فرزند شما کمک می کند به راه و روش های جدید دست پیدا کند و به دنبال راه حل بگردد. حتی ایده هایی که برای ساختن و کامل کردن پازل مفید واقع نمی شوند، به کودک شما نوعی تفکر خارج از چارچوب را خواهند آموخت. برای درست کردن پازل، کودک انواع فرضیه ها را به عنوان راه حل به ذهن می آورد و آن ها را آزمایش می کند.
-
افزایش عزتنفس
مشکل است بگوییم کودکان دقیقا از چه سنی میتوانند پازلها را کامل کنند. تکمیل سادهترین پازلها نیاز به کسب مهارتهای استدلالی دارد. با این وجود اگر کودکان از سنین پایین شروع به بازی با پازلها کند، به تدریج یاد میگیرد که روشها و مهارتهایش را برای حل آن توسعه دهد. با هر موفقیت، آنها احساس خوشایندی خواهند داشت و عزت نفس آنها افزایش پیدا میکند. بنابراین بهتر است از زمانی که مهارتهای حرکتی کودکتان کمی قویتر میشود، بازی کردن با پازلها را یاد بگیرد.
توانایی حل مسئله
حل کردن پازل باعث تقویت رشد مغز می شود و ذهن شما را فعال نگه می دارد . پازلها میتوانند قوه تخیل افراد را افزایش دهند چون شما نیاز به برنامهریزی و حل مسئله دارید و هرچه در حل کردن پازل جلو میرود احساس رضایت بیشتری در فرد ایجاد میشود. توانایی حل مسئله در بازی پازل برای تمامی افراد در هر سنی مناسب است و از کودک 3 ساله تا پیرمرد 100 ساله میتوانند با این بازی سرگرم شوند. برای والدین این بازی زمان مناسبی را برای سپری کردن با کودک ایجاد میکند می توانید با کودک خود در این گونه بازی ها مشارک کنید بدون آنکه نیازی به تکنولوژی یا برنامه خاصی باشد.
همراهی با خانواده
خانوادههایی که با یکدیگر بازی پازل را انجام می دهند ، اوقات بسیار شادی را کنار هم سپری میکنند. کودکان به وسیله این بازی ارتباط عاطفی بیشتری با افراد خانواده برقرار میکنند. سعی کنید در حین بازی با هم صحبت کنید و از هم و از کوئک خود کمک بگیرید این کار باعث بالا رفتن اعتماد به نفس کودک هم می شود. تازه زمانی که شما بازی را تمام میکنید میتوانید آن را به دوستانتان بهم معرفی کنید تا آنها هم بتوانند بازی کنند و این تجربه را کسب کنند و برای آنها هم لذت بخش باشد. حتی میتوانید پازلی را که به اتمام رسانده اید را قاب بگیرید و به دیوار بزنید.
بالا رفتن توانایی فضایی-بصری
افرادی که بازی پازل را انجام میدهند معمولا توانایی درک فضایی بیشتری دارند. حتی کودکانی هم که بازی پازل را انجام میدهند بهتر از بقیه کودکان میتوانند اشکال دوبعدی را انجام دهند. طبق تحقیقات و مطالعاتی که به تازگی انجام شده کودکانی که بازی پازل میکنند، بهتر از آنهایی که این کار را نمیکنند میتوانند اشکال فضایی را درک کنند و حتی باعث می شود به بهبود عملکرد ریاضی کودکان نیز کمک مفیدی کند.
تقویت حافظه
حل کردن پازل میتواند به افزایش حافظه و تعامل اجتماعی در بزرگسالان کمک کند. انجام دادن بازی پازل مغز را تشویق به حفظ اطلاعات مغز کمک میکند و این اطلاعات بعدا به مغز این کمک را میکند که اشکال را درست در جای خود به کار ببرند. از مهم ترین نکات در بازی پازل حفظ کردن قطعات قبل از به هم ریختن آن است. این اشکال پازل که کنار هم چیده شده اند باید در ذهنتان مانده باشد تا هنگام ساختن آن به مشکل برنخورید. همین موضوع به بهبود حافظه فرد کم بسیاری می کند.
جلوگیری از آلزایمر
طبق تحقیقات انجام شده در بازی پازل نشان داده شده است افرادی که به طور مرتب از پازل، جدول کلمات متقاطع استفاده میکنند و فعالیت بدنی مناسبی دارند، طول عمر بیشتری هم دارند و احتمال ابتلا به آلزایمر و از دست دادنه حافظه در آنها خیلی زیاد کاهش پیدا میکند.
فواید پازل برای کودکان
به وسیله بازی با پازل ،کودک با معنی و مفهوم نظم آشنا می شود و تفکر منطقی در او ایجاد می شود. حس کنجکاوی کودک تحریک می شود و او را وادار می سازد تا قوای ذهنی خود را در جهت رسیدن به هدف به کار گیرد.بازی پازل به کودکان می آموزد که با تفکر منطقی مسائل خود را حل کنند و احساسی پیش نروند. کودک ،با استفاده از پازل های مکعبی ، مفهوم سطح و حجم و ارتفاع را هم یاد می گیرد.
تاثیر پازل بر رشد و مهارت کودک
- بازی پازل باعث افزایش و زیاد شدن دقت و تمرکز در بینایی وحس لامسه ی کودک می شود.
- باعث تشخیص رنگ ،فرم ، اندازه وشکل در ذهن کودک می شود.
- باعث تقویت قوه تکلم کودک می شود و دامنه واژگان جدید او را بالا می برد.
- حافظه کودک را تقویت می کند.
- هماهنگی و تعادل بین دسن و چشم و مفر را بالا میبرد.
- کودک یاد می گیرد که هریک از قطعات پازل ،جزئی از تصویر است وبا نبودن هر قطعه ،تصویر ناقص خواهد بود .
- مهارت در بازی پازل به یادگیری خواندن ونوشتن کودک کمک خواهد کرد.
- ذوق هنری کودک با دیدن پازل های فصول مختلف رشد وپرورش می یابد .توجه کودک را جلب کرده وباعث رشد مهارتهای شناختی او می شود.
- اعتماد به نفس واحساس رضایت درونی کودک پس از تکمیل یک پازل(به شرط متناسب بودن آن با سن کودک ) پرورش داده میشود .
- به وسیله پازل کودک مفهوم نظم را درک می کند و تفکر منطقی در او ایجاد می شود.حس کنجکاوی اورا تحریک می کند واورا وادار می سازد تا قوای ذهنی خود را در جهت رسیدن به هدف به کار گیرد
- به کار گیری همزمان دونیمکره مغز
برای درست کردن پازل ها مغز انسان نمی تواند هم زمان به جز و کل کار فکر کند و تصمیم بگیرد. برای این کار هم نیاز به منطق هست و هم به خلاقیت. از آنجا که مناطق مختلفی از مغز در فعالیت های منطقی و خلاقانه درگیر می شوند، بهترین نتیجه از عملکرد همزمان این دو ناحیه به دست می آید. پژوهش ها نشان می دهند که علومی همچون ریاضیات در افرادی که دو نیمکره مغز را یک جا به کار می گیرند، بهتر آموخته می شوند.